تخریب محیط زیست به بهانه توسعه کشاورزی
این مطلب در پایگاه خبری تحلیلی عصر اترک، به مناسبت روز جهانی محیط زیست منتشر شده است.
• برای سال های متمادی، تجربه سفر در جاده کوهستانی پر پیچ و خم بجنورد- اسفراین یکی از زیباترین چشم اندازهای طبیعی را پیش روی مسافران قرار می داده است. مسیری که در فصول آغازین سال زینت چشمه های متعدد، دامنه های سرسبز، مراتع بکر، تنوع گیاهان دارویی و سبزی هایی برای آش های محلی را به رخ می کشیده است. این در حالی ست که در سال های اخیر، با آغاز بهار طبیعت نم نمک زخم های شیارهایی موازی برای کشت محصولات کشاورزی در دامنه های آن نمایان می شود. محمد درویش، مدیر کل مشارکت های مردمی سازمان حفاظت محیط زیست در اردیبهشت ماه 1393 در اسفراین اشاره می کند: «مشاهدات در مسیر بجنورد به اسفراین تأثر برانگیز است و در کمتر جایی در کشور می توان شاهد این تخریب گسترده منابع طبیعی بود. ما شاهد تخریب گسترده پرشیب دامنه های کوهستانی هستیم که به بهانه توسعه کشاورزی، آینده این سرزمین را نابود می کند». از آن زمان حدود 3 سال می گذرد و متأسفانه هر ساله بر مساحت زمین هایی که شخم می خورند و همچنین بر شیب آن ها افزوده می شود.
• در واقع، زمین های مذکور برای کشت دیم استفاده می شوند. این نوع زمین ها به دلیل اینکه برای سال های طولانی آیش بوده اند، با وجود آن که به دلیل شرایط آب و هوایی خاص منطقه، تناسبی با کشت دیم ندارند، در سال های اولیه برداشت خوبی رقم زده اند اما در سال های بعد به تدریج از حاصلخیزی خاک کاسته شده و تمام ارزش طبیعی خود را از دست داده است. تنها چیزی که مانده و می ماند اثرات سوء آن است.
• این نوع دست بردن به منابع طبیعی منطقه، احتمالا آسیب های محیط زیستیِ کوتاه مدت و بلند مدت به همراه دارد که من به دلیل آن که تخصصی در این حوزه ندارم از آن ها بی خبرم؛ اما می توانم از تأثیراتی که دیگر صرفا محیط زیستی نبوده و زندگی اجتماعی مردم را نیز تحت الشعاع قرار می دهد، سخن بگویم:
1) بسیاری از این شیارها و شخم ها (که نرخ فرسایش شدید خاک منطقه را نیز به همراه داشته است) سبب می شود، کوچکترین بارش ها تبدیل به سیلاب های ویرانگر شود. بیشتر خسارتِ سیل های اخیر استان، بر کشاورزان و دامداران وارد شده است.
2) شخم زدن زمین و نابودی مراتع، درختچه ها و بوته ها همچنین موجب می شود تا خاک ترکیب اصلی خود را از دست داده و در نتیجه با وزش کوچکترین بادها، مقدار زیادی ریزگرد در هوا پراکنده شود. مردم شهرهای بجنورد و اسفراین در تجربه زیسته خود، در سال های اخیر گرد و خاک بیشتری را در زندگی روزانه خود احساس می کنند. بررسی تعداد کسانی که در سال های اخیر به حساسیت ها و آلرژی هایی با منشأ گرد و خاک مبتلا شده اند نیز مؤید این قضیه است.
3) بخشی از کارکرد منابع و محیط های طبیعی، دمیدن روح به زندگی روزمره است. مسیری که در گذشته فضاهایی معنا بخش را پیش روی رهگذران می گذاشته، اکنون دریچه ای از دست اندازی خشن انسان به طبیعت را به نمایش می گذارد.
پی نوشت:
باید درباره مسائل و مشکلات استان گفتگو کنیم. تصمیم گیری برای حل مشکلات باید با پشتوانه مطالبه ای عمومی و مشارکتی مردمی صورت گیرد. موضوع ذکر شده به دغدغه ای دارای اولویت برای فعالان مدنی و محیط زیستی استان تبدیل شده است. به عنوان یکی از آن ها، از صدا و سیمای خراسان شمالی و همچنین خبرگزاری های فعال استان درخواست می کنم، بخشی از برنامه های خود را به موضوع فوق اختصاص داده و تا رسیدن به نتیجه یا بهبود نسبی پیگیری نمایند.
http://atraknews.com/new.aspx?id=2787444